Fijnschilderkunst

Fijnschilderkunst is zondermeer de meest ambachtelijke vorm van schilderkunst. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, bestaat de grootste uitdaging voor de fijnschilder er niet in de werkelijkheid zo goed mogelijk weer te geven, maar wel deze werkelijkheid op een voor de toeschouwer zo begrijpelijk mogelijke wijze weer te geven.
Vaak zijn contouren, schaduwen of reflecties op het echte stilleven minder fraai dan op het schilderij. Een dun koordje dat op een bepaalde plaats overschaduwd wordt, een glas waardoorheen je de achtergrond ziet en waar tegelijkertijd de voorgrond in weerkaatst. Gaatjes in afhangend kantwerk waar het licht doorheen schijnt, het zijn evenzovele voorbeelden van zaken die je in werkelijkheid kan waarnemen, en waar je door de complexiteit van vormen en schaduwen niet altijd precies weet wat je waarneemt. Toch zal je dat de werkelijkheid niet kwalijk nemen. Van een fijnschilderij echter verlang je duiding. De ogenschijnlijk nonchalant neergepote voorwerpen zijn op heel welbepaalde plaatsen donker en niet meer duidelijk waarneembaar. De natuur is bij wijze van spreken een handje geholpen. Lichteffecten zijn net iets sterker weergegeven, of juist afgezwakt. Hiermee breng je het stilleven als het ware op smaak, leg je de realiteit uit aan de argeloze toeschouwer, die een leidraad nodig heeft om terug de diepte van 3 dimensies te ervaren binnen de grenzen van het 2-dimensionele paneel. Ook zoekt de toeschouwer onbewust naar een esthetische meerwaarde, die wordt gegenereerd door bijvoorbeeld een net iets sterkere reflectie, een net iets fellere kleur, een dynamische en contrasterende achtergrond. Het is soms het dunne koord bewandelen tussen kunst en kitsch.
Ondertussen is het maken van een olieverf in fijnschilderstijl wel een beetje een gevecht. Een gevecht met de voorwerpen, die niet onmiddellijk op hun juiste plaats willen staan. Een gevecht met de taaie dikvloeibare verf en het dunne penseeltje. Een gevecht met je ogen die altijd in naaldscherpe staat van paraatheid moeten verkeren.
En af en toe wil je toch eens heel even een speelser pasje zetten. Een kleine reflectie van een raam waarin een nog veel kleiner silhouet van een overvliegend vliegtuig is verwerkt. Of in spiegelschrift aangebrachte boektitels van een boekenplank, weerkaatsend in een wijnroemer.